Beyaz eti ve kendine özgü lezzetiyle Türk mutfağında önemli bir yeri olan Karadeniz’in en şöhretli balığı kalkan, bu yıl sürpriz bir şekilde mevsiminden önce tezgahlarda yerini aldı.Misina Balık’ın işletmecisi Suat Yılmaz, soğuk denizleri seven kalkan balığının lezzetinin Ocak ayından Mart ayının sonuna kadar çok güzel olduğunu söylerken, “bu yıl çok şanslı bir yıl. Suların soğumasıyla ve bol yağmur nedeniyle kalkan balığı sofralarımıza erken geldi” diyor.Kalkan balığının en bol olduğu dönem Ocak ayı ile Mart ayının sonuna kadar geçen süredir. En lezzetli olduğu yaş ise 4 ile 5 yaş aralığı. Soğuk suları seven ve Atlas Okyanusu’nda yetişen kalkan balığı daha sonra yaşamını Karadeniz’de sürdürüyor. Ülkemizin Karadeniz kıyılarında avlanan bu balığın ızgaradan fırına, tavadan tandıra pek çok pişirilme usulü var.Suat Yılmaz özellikle kalkan tandır da çok iddialı olduklarını söylüyor. Misina Balık’ta kalkan tandır soslu veya natürel olarak iki türlü hazırlanıyor. Başka hiçbir restoranda olmayan bir usulle hazırlanan tandır ekonomik fiyatla da masaya gidiyor. Yani lezzeti kadar fiyatıyla da balık sevenleri mutlu ediyor. Yılmaz, “alırken pahalı bir balık ama bizim amacımız çok kar etmek değil, gerçek lezzet severin damak zevkini kazanmak” diyor.Suat Yılmaz, pahalı ama bir o kadar da lezzetli olan kalkan balığını, pişirilme usullerini ve püf noktalarını bizlerle paylaştı. Denizlerin bu tatlı sürprizini lezzet şölenine dönüştürdü.Kalkan Balığıyla İlgili Bilgiler:
- Kalkan balığı özellikle Karadeniz bölgesinde Samsun ve Sinop kıyılarında yoğun çıkar.
- Şile tarafında da bulunur. Bu bölgede genellikle profesyonel balıkçılar tarafından avlanır. Zıpkınla ya da elle avlandığı bilinir.
- Farklı türleri vardır. Ege ve Akdeniz’deki türleri farklıdır örneğin.
- Kalkan balığının azalmasının en önemli nedenlerinden biri de Marmara Denizi’nin kirlenmesi. Aynı şekilde Karadeniz’de de kirlenen bölgeler var. Denizlerimiz ne kadar temiz olursa balıklarımız da o kadar verimli ve lezzetli olacaktır.
- Son yıllarda av yasağına uyulmaya başlandı ama daha da itinalı olunmalı. Profesyoneller teknolojiyi sonuna kadar kullanıyorlar. Derinlerde yaşayan balıkları kameralarla gördükleri zaman affetmiyorlar.
- Sadece büyük balıkları avlayalım gibi bir durum söz konusu değil. Sürü halinde oldukları için hepsi ağa geliyor.
- Kalkan balığının en idealinin en az 3,5-4 kilonun üzerinde olması gerekiyor.
- Yıkanan balık pişirilmeden önce kurulanmalı. Balığın üzerindeki yağ akıp gitmemeli. Balığın öz yağı, pişerken balığın koruyucu tabakasını sağlamış olur.
- Kalkan balığının en lezzetlisi tavada pişirilenidir. Fırında ya da buğulaması da yapılır. Bir iki malzeme ile özellikle de sarımsakla tatlandırılır. Balığın lezzetinin önüne geçmemesi bakımından sarımsağın fazla olmaması önemlidir.
- Kalkanın balığı en güzel bütün olarak sunulur.
- Balığı pişirirken yağın sıcaklık oranı çok iyi olmalı. Balığı 190 derecede kurutursunuz, 160 derecede ise çok yağ çekmiş olur. En ideali 180 derecedir.
- Balığın pişme süresi 40-45 dakikadır.
- Ateşin dengesi, ızgaranın ısısı çok önemlidir.
- Dişi kalkan balığı ve erkek kalkan balığı olarak iki cinsi vardır. Şu dönemde ikisi de lezzetli.
- Kalkan balığını bilenler, sevenler çatal bıçağı tercih etmez. Balığın ilikleri, etrafındaki kılçıkları ve yanağı en lezzetli bölümlerdir. Balığı yediğiniz elinizi sildiğiniz peçete dağılıyorsa o balık güzeldir.