Varis sorunu görsel açıdan şikayet edilen bir durum olmasının haricinde ilerleyici bir hastalık olarak vücutta değişikliklere neden oluyor. Varis sadece damarların belirginleşmesi demek değildir. Damarlarda meydana gelen genişlemeler aslında ‘toplardamarlar içindeki yüksek tansiyondan’ kaynaklanır. Bu venöz hipertansiyon sadece damarları şişirmekle ve genişletmekle kalmıyor. Aslında yavaş yavaş dokuda birtakım bozulmalara sebep olur. Varis tedavisi için en kritik olan evre dördüncü aşama. Dördüncü aşamadan sonra hastalığın doku değişiklikleri kalıcı bir hale geliyor. Bu nedenle en geç üçüncü evredeyken, yani henüz bacakta renk değişiklikleri, ciltte kuruma, sertleşme , egzama başlamadan önce tedaviye başlamak gerekmekte.“Varis hastalıkları çok geniş bir yelpazede kendini gösterir. Çok ince kılcal damarlar, görünen mavi-yeşil damarlar ya da kocaman ciltten kabarık büyük damarlar. Hepsine varis diyoruz” ifadelerini kullanan Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Hayati Deniz, “Varis, ilerleyen bir hastalıktır. Dokuda değişiklikler yapmaya başladığında tedavisi çok uzun ve zor bir süreç gerektirir. Hatta çoğu zaman ‘geri dönüşümsüz bir aşamadadır’ denilebilir. Bu aşamaya gelmeden varislerinizi tedavi ettirin” şeklinde uyarılarda bulunuyor.Önce Damar Cidarı Bozuluyor Sonra Dokuda Savaş OluyorKalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Hayati Deniz, varis ile ilgili bilgileri paylaşıyor:
“Venöz hipertansiyon etkisi ile önce damar cidarı bozuluyor, damar cidarından sıvı doku içine sızmaya başlıyor. Bacak, bileklerden başlayarak şişmeye başlıyor. Bu da hastalığın bir ileri evresine geçişi gösteriyor. Sıvıyla birlikte kan hücreleri de damar dışına çıkıyor, olmaması gereken hücreler ve maddeler dokuda birikmeye başlıyor. Ve dokuda enflamasyon yani ‘yangı’ başlıyor; dokuda bir savaş oluyor. Ve artık hastalığın bir ileri evresine geçiliyor. Vücut artık alarm veriyor, bu yüksek tansiyonun yarattığı zararı karşılayamıyor ve Ayak bileklerinde renk koyulaşması, önceleri hafif bir koyulaşma iken yavaş yavaş mor siyah renge doğru ilerliyor.Kaşıntılar başlıyor. Venöz egzama dediğimiz cilt döküntüleri oluyor. Cilt kuruyor. Cilt altı sertleşiyor. Cilt elastikiyetini kaybediyor. Küçük damarlar artan bir hızla ayağı ve bilekleri kaplıyor. Yer yer doku daha da incelip hatta bağ dokusuna dönüşerek parşömen kâğıdı gibi oluyor ve artık geri dönüşümsüz veya çok zor tedavi edilebilir evre 4 başlıyor; ki bundan sonra çok ufak travmalarla, kaşıyarak ya da çarparak bileğe gelen küçük bir darbede yara açılabiliyor. Bu da hastalığın son aşaması oluyor." diyor.Son Aşama Olan 6. Evreden Sonra Dokudaki Değişim Sadece Bir Yere Kadar Geri Döndürülebiliyor"6. evre dediğimiz bu aşama ‘Açık yara/açık ülser’ aşaması, tedavi edilmesi son derece zor aşamasıdır. Eğer ülseri kapatabilirsek hastalık 5. aşamaya geriliyor. Yani varis için en değerli aşama 4. aşama ki bu aşamayı geçersek artık son evredeyiz. Bu aşamadan sonra hastalığın doku değişikliklerini çok da fazla geri döndüremiyoruz. Bu aşamada çok geç kalmadan ameliyat etmeliyiz” diyerek ameliyat şansı olan hastaların ameliyat oldukları vakit hastalıklarının ilerlemesini durdurabildiklerinin de altını çiziyor.Tedavi Her Aşamada Şart
Deniz, “Yara açılmasını engelleyebiliyoruz ama hastalığı geri çeviremiyoruz. Yani tedavi her aşamada şart. Ama 4. evreye gelmeden tedavi edebildiğimiz hastalar bundan sonraki hayatlarını varis ile ilgili bir sorun olmadan geçirebiliyor. Bu aşamadan sonraki tedavilerde ciltteki değişiklikler biraz düzeliyor ama tamamen normal eski haline gelemiyor. Sonuç olarak varisleriniz varsa ve 3. aşama bulguları olan bileklerinizden başlayarak alt bacakta renk değişiklikleri, egzama, ciltte kuruma, sertleşme gibi bulgularınız varsa, tedavinizi daha fazla geciktirmeyin” şeklinde konuşuyor.Varisten Korunma Yolları
“Venöz hipertansiyon etkisi ile önce damar cidarı bozuluyor, damar cidarından sıvı doku içine sızmaya başlıyor. Bacak, bileklerden başlayarak şişmeye başlıyor. Bu da hastalığın bir ileri evresine geçişi gösteriyor. Sıvıyla birlikte kan hücreleri de damar dışına çıkıyor, olmaması gereken hücreler ve maddeler dokuda birikmeye başlıyor. Ve dokuda enflamasyon yani ‘yangı’ başlıyor; dokuda bir savaş oluyor. Ve artık hastalığın bir ileri evresine geçiliyor. Vücut artık alarm veriyor, bu yüksek tansiyonun yarattığı zararı karşılayamıyor ve Ayak bileklerinde renk koyulaşması, önceleri hafif bir koyulaşma iken yavaş yavaş mor siyah renge doğru ilerliyor.Kaşıntılar başlıyor. Venöz egzama dediğimiz cilt döküntüleri oluyor. Cilt kuruyor. Cilt altı sertleşiyor. Cilt elastikiyetini kaybediyor. Küçük damarlar artan bir hızla ayağı ve bilekleri kaplıyor. Yer yer doku daha da incelip hatta bağ dokusuna dönüşerek parşömen kâğıdı gibi oluyor ve artık geri dönüşümsüz veya çok zor tedavi edilebilir evre 4 başlıyor; ki bundan sonra çok ufak travmalarla, kaşıyarak ya da çarparak bileğe gelen küçük bir darbede yara açılabiliyor. Bu da hastalığın son aşaması oluyor." diyor.Son Aşama Olan 6. Evreden Sonra Dokudaki Değişim Sadece Bir Yere Kadar Geri Döndürülebiliyor"6. evre dediğimiz bu aşama ‘Açık yara/açık ülser’ aşaması, tedavi edilmesi son derece zor aşamasıdır. Eğer ülseri kapatabilirsek hastalık 5. aşamaya geriliyor. Yani varis için en değerli aşama 4. aşama ki bu aşamayı geçersek artık son evredeyiz. Bu aşamadan sonra hastalığın doku değişikliklerini çok da fazla geri döndüremiyoruz. Bu aşamada çok geç kalmadan ameliyat etmeliyiz” diyerek ameliyat şansı olan hastaların ameliyat oldukları vakit hastalıklarının ilerlemesini durdurabildiklerinin de altını çiziyor.Tedavi Her Aşamada Şart
Deniz, “Yara açılmasını engelleyebiliyoruz ama hastalığı geri çeviremiyoruz. Yani tedavi her aşamada şart. Ama 4. evreye gelmeden tedavi edebildiğimiz hastalar bundan sonraki hayatlarını varis ile ilgili bir sorun olmadan geçirebiliyor. Bu aşamadan sonraki tedavilerde ciltteki değişiklikler biraz düzeliyor ama tamamen normal eski haline gelemiyor. Sonuç olarak varisleriniz varsa ve 3. aşama bulguları olan bileklerinizden başlayarak alt bacakta renk değişiklikleri, egzama, ciltte kuruma, sertleşme gibi bulgularınız varsa, tedavinizi daha fazla geciktirmeyin” şeklinde konuşuyor.Varisten Korunma Yolları
- Bol bol hareket edin. Yürüme, bisiklet, yüzme gibi sürekliliği olan hareketleri tercih edin. Yaz aylarında uzun süre güneşe maruz kalmayın.
- Bir saatten daha uzun süre oturmayın veya ayakta durmayın. Gün içerisinde birkaç kez bacakları yüksekte tutmak faydalıdır.
- Bol giysiler giymeyi tercih edin.
- Topuk yüksekliği 5 santimden fazla olan ayakkabıları giymeyin.
- Beslenmenize dikkat edin, günde en az iki litre sıvı tüketin ve sigara içmekten kaçının.
- Doktor önerisi olmadan varis çorabı kullanmayın. Sadece tavsiye edildiyse varis çorabını düzenli olarak giymeye özen gösterin.
- Ayaklarınızla A harfi yapacak gibi topukları uzaklaştırıp, başparmakları birleştirin. Topukları birleştirip parmakları uzaklaştırarak V harfi
- yapın. Topuklarınız yerde kalsın, ayaklarınızın ön kısmını yukarı kaldırın. Sonra ayaklarınızın önü yerle temastayken topuklarınızı yukarı
- kaldırın. Hareketlerin hepsini 10’ar defa tekrar edin.
- Soğuk suyla bacaklara duş yapın. Cilde uygulanan soğuk su kanın kalbe dönüşünü hızlandırır.
